Cây cà phê tự ghép chồi cao sản tại Đạt Lý, Buôn Ma Thuột (Ảnh – Giacaphe.com)
Gia đình anh Ama Nghé, ở xã Ea Tur là một điển hình với 1 ha cà phê
sau khi cưa đốn chọn chồi tái sinh và ghép chẻ nối ngọn đã cho thu nhập
mỗi năm trên 100 triệu đồng. Anh Ama Nghé cho biết, trước đây, vườn cà
phê của gia đình mặc dù đầu tư thích đáng từ khâu tưới nước, bón phân
cân đối, chăm sóc theo đúng quy trình kỹ thuật, nhưng do hết chu kỳ
kinh doanh (trên 20 năm) nên năng suất vườn cà phê vẫn ngày càng giảm,
từ 2 tấn xuống chỉ còn 1,5 tấn, thậm chí có năm chỉ còn 1 tấn cà phê
nhân/ha. Sau khi được hướng dẫn, tập huấn quy trình kỹ thuật của Trung
tâm Khuyến nông huyện, Viện Khoa học Kỹ thuật nông – lâm nghiệp Tây
Nguyên, anh đã cưa trắng vườn cây, sau đó chọn những chồi to, khoẻ tiến
hành ghép chẻ nối ngọn với các dòng cà phê vối vô tính chọn lọc như
TR4, TR5 của Viện Khoa học Kỹ thuật nông – lâm nghiệp Tây Nguyên.
Anh cũng cho biết thêm, để có vườn cây ghép đạt tỷ lệ cây sống cao
(đạt từ 98% trở lên), gia đình sử dụng gốc ghép khá nhỏ tuổi và chồi
ghép chỉ mang một cặp lá, áp dụng đồng bộ các quy trình thâm canh, chăm
sóc, nên chỉ sau hai năm vườn cây đã đưa vào kinh doanh cho thu hoạch,
với năng suất năm đầu đạt 3 tấn cà phê nhân/ha và từ năm thứ tư trở đi,
năng suất ổn định từ 4 tấn cà phê nhân/ha trở lên. Cũng theo anh Ama
Nghé, làm trẻ lại vườn cà phê bằng phương pháp cưa đốn phục hồi, chọn
chồi tái sinh ghép chẻ nối ngọn dễ làm, không những rút ngắn được thời
gian kiến thiết cơ bản, từ 1 – 2 năm mà chi phí đầu tư cũng ít hơn
nhiều lần so với trồng mới.
Theo Viện Khoa học Kỹ thuật nông – lâm nghiệp Tây Nguyên, hiện nay,
các tỉnh Tây Nguyên có trên 100.000 ha cà phê hết chu kỳ kinh doanh có
hiệu quả, già cỗi phải cưa đốn phục hồi hoặc trồng lại, trong đó tỉnh
Đắk Lắk chiếm diện tích nhiều nhất, với trên 50.000 ha. Việc cưa đốn
vườn cây hết chu kỳ kinh doanh để chọn chồi tái sinh ghép chẻ nối ngọn
là phương pháp tối ưu, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho việc tái canh
cà phê, các địa phương cần nhân rộng. Hiện nay, ngoài việc hướng dẫn
các vùng trọng điểm cà phê của các tỉnh Đăk Lăk, Lâm Đồng xây dựng các
vườn nhân chồi, Viện Khoa học Kỹ thuật nông – lâm nghiệp Tây Nguyên
cũng đã đầu tư xây dựng 5 ha vườn nhân chồi các dòng vô tính cà phê vối
chọn lọc để cung cấp chồi ghép cho các địa phương cải tạo, trẻ hoá các
vườn cà phê
Quang Huy
Theo khuyennongvn.gov.vn