Đứng chân trên địa bàn xã Ea Ktur, huyện Cư Kuin, tỉnh Đăk Lăk, Cty Cà phê Ea Sim là vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Tình hình an ninh – chính trị, trật tự an toàn xã hội ở đây rất nhạy cảm và phức tạp. Cty hiện đang quản lý 1.000ha đất, trong đó có 684 ha trồng cà phê, 166 ha diện tích đất cà phê thanh lý, còn lại là đất chuyên dùng. Những năm qua, Cty đã vượt qua khó khăn thử thách vững bước đi lên, đời sống công nhân viên không ngừng được nâng cao. Nhiều hộ gia đình công nhân đã có thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm.

Từ khi Cty thực hiện phương án khoán giai đoạn 2011-2015, đại đa số hộ nhận khoán đã đồng tình với phương án khoán, tuy nhiên còn một số ít hộ nhận khoán (khoảng trên 7%) không những không ký nhận khoán mà còn không giao nộp sản phẩm cho Cty, vận động, lôi kéo, tổ chức khiếu kiện tập thể… Trước sự việc trên, có một vài phương tiện thông tin đại chúng phản ánh thiếu khách quan, trung thực về phương án khoán ở Cty. Từ sự việc trên, chúng tôi đã tìm hiểu về phương án khoán mới ở Cty Cà phê Ea Sim.

Cà phê đến thời kỳ thu hoạch

Khoán mới đã hài hòa các lợi ích

Phương án khoán sản xuất cà phê giai đoạn 2007-2010 của Cty Cà phê Ea Sim đã kết thúc hợp đồng giao nhận khoán giữa các hộ nhận khoán với Cty và đã thanh lý hợp đồng. Cty Cà phê Ea Sim đã tiến hành xây dựng Phương án khoán sản xuất cà phê giai đoạn 2011 – 2015. Phương án khoán được xây dựng trên cơ sở:

Về pháp lý như Nghị định số 135/NĐ-CP ngày 08/11/2005 của Chính phủ và các Văn bản hướng dẫn của các Bộ, ngành và của Tổng Cty Cà phê Việt Nam.

Về thực hiện việc dân chủ: Cty đã tổ chức các hội nghị chuyên đề về khoán mới gồm: Cuộc họp BCH Đảng uỷ, Hội đồng thành viên, Ban điều hành, các tổ chức đoàn thể quần chúng là hình thức dân chủ đại diện, các phòng ban Cty góp ý xây dựng về phương án khoán.

Tiếp đó, phương án khoán tiếp tục thông qua Hội đồng thẩm định của Tổng Cty Cà phê Việt Nam sau đó hoàn thiện và trình phê duyệt. Các đơn vị thành viên trong Tổng Cty Cà phê VN đều thực hiện như vậy.

Việc xây dựng phương án khoán vườn cà phê ở Cty Cà phê Ea Sim là cơ sở pháp lý và dân chủ chứ không phải áp đặt. Ngày 22/6/2011 Chủ tịch hội đồng thành viên Tổng Cty Cà phê Việt Nam ra Quyết định số 344/QĐ-HĐTV phê duyệt Phương án giao nhận khoán sản xuất cà phê giai đoạn 2011-2015 của Cty TNHH MTV Cà phê Ea Sim. Sau khi có quyết định, Cty đã tổ chức học tập phương án khoán và triển khai ký kết hợp đồng giao nhận khoán với các hộ nhận khoán. Đến nay 93% các hộ đã ký hợp đồng nhận khoán, còn lại hộ chưa ký chiếm 7%. Qua tìm hiểu chúng tôi được biết ở trong cùng một vùng đất, vườn cây cà phê có độ tuổi gần ngang nhau, nhưng mức khoán của Cty Cà phê Ea Sim thấp hơn so với các Cty bạn như Cty TNHH – MTV Cà phê Việt Đức, Cty TNHH – MTV Cà phê EaH’nin…

Phương án khoán giai đoạn 2011-2015 của Cty Cà phê Ea Sim được đại đa số người nhận khoán đồng tình, phương án khoán cơ bản đã đảm bảo hài hoà lợi ích cho các bên và thấp hơn so với khoán cũ gần 100 kg quả cà phê/ha. Như vậy, một số hộ không ký hợp đồng khoán cho rằng mức khoán Cty đưa ra là cao, không đảm bảo quyền lợi cho người lao động là không có cơ sở.

Bài học cho những ai cố tình chiếm đoạt tài sản của Nhà nước

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết: từ năm 1993 Cty có chính sách giao khoán vườn cây cà phê cho công nhân nhận khoán. Những năm sau đó đã xuất hiện một số ít hộ công nhân chây ì không giao nộp đủ sản phẩm nhận khoán cho Cty mà họ đã ký kết trong hợp đồng nhận khoán. Như vậy, một số hộ không giao nộp cà phê cho Cty là chiếm đoạt tài sản của Nhà nước mặc dù Cty đã có nhiều biện pháp như vận động thuyết phục… nhưng một số ít hộ này vẫn không chịu giao nộp sản phẩm cho Cty. Để bảo vệ tài sản của Nhà nước, góp phần giữ kỷ cương pháp luật, Cty buộc phải tiến hành khởi kiện một vài đối tượng ra tòa.

Cụ thể như trường hợp ông Nguyễn Văn Bình trú tại thôn 11, xã Ea Ktul, huyện CưKuin. Ngày 12/3/2012 Tòa án nhân dân tỉnh Đăk Lăk đã mở phiên tòa xét xử phúc thẩm công khai vụ án dân sự thụ lý số: 198/2011/DSPT ngày 28/10/2011, V/v: “Đòi lại tài sản” của Cty Cà phê Ea Sim do bản án dân sự sơ thẩm số: 11/2011/DSST ngày 22/8/2011 của TAND huyện Cư Kuin bị kháng cáo.

Tòa đã tuyên với nội dung chính như sau: Buộc ông Nguyễn Văn Bình và bà Nguyễn Thị Dung (vợ) phải giao trả cho Cty TNHH MTV Cà phê Ea Sim diện tích 0,7568ha cà phê tại thôn 11, xã Ea Ktur, huyện Cư Kuin. Buộc ông Nguyễn Văn Bình, bà Nguyễn Thị Dung (vợ) phải trả cho Cty Ea Sim 11.563 kg cà phê quả tươi (tính hết vụ 2010) và tiếp tục trả sản phẩm cà phê theo quy định cho đến khi bàn giao rẫy cho Cty và giao trả Cty 955.980đ tiền thuế nông nghiệp vụ 2002 và vụ 2003. Cty TNHH MTV Cà phê Ea Sim có trách nhiệm thanh toán cho ông Nguyễn Văn Bình (bà Nguyễn Thị Dung) 16.206.000đ công chăm sóc vườn cây, được khấu trừ 955.980đ, còn phải trả quy tròn là 15.250.000đ cho ông Bình (bà Dung)…

Theo Báo Nông nghiệp VN