Đây
là 1 phần trong Thông tư 08/2013/TT-BTC do Bộ Công Thương ban hành quy
định chi tiết về hoạt động mua bán hàng hóa và các hoạt động liên quan
trực tiếp đến mua bán hàng hóa của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài
tại Việt Nam.
Tại
khoản 4 điều 3 của thông tư quy định “Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước
ngoài đã được cấp phép quyền xuất khẩu chỉ được trực tiếp mua hàng hóa
của thương nhân Việt Nam có đăng ký kinh doanh hoặc có quyền nhập khẩu,
quyền phân phối hàng hóa đó để xuất khẩu; không được tổ chức mạng lưới
mua gom hàng hóa tại Việt Nam để xuất khẩu, bao gồm việc mở địa điểm để
mua gom hàng hóa xuất khẩu, trừ trường hợp pháp luật Việt Nam hoặc điều
ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy
định khác”.
Trong
3-4 năm qua, mặc dù chỉ một số ít doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài
(FDI) kinh doanh xuất khẩu cà phê so với hàng trăm doanh nghiệp cà phê
trong nước nhưng thị phần xuất khẩu cà phê của các doanh nghiệp FDI tăng
mạnh và trong 1,1-1,3 triệu tấn cà phê xuất khẩu hàng năm của Việt Nam
thì ước tính, các doanh nghiệp FDI chiếm tới 60-65%.
Tại
Dak Lak, nơi chiếm hơn 1 nửa khối lượng cà phê xuất khẩu của Việt Nam
thì báo cáo của UBND tỉnh này vào giữa năm ngoái cho biết doanh nghiệp
xuất khẩu cà phê trong nước tại Dak Lak ngày càng mất thị phần mua cà
phê xuất khẩu và các doanh nghiệp FDI đã mua trên 60% sản lượng cà phê,
trong khi chỉ có vài doanh nghiệp FDI trên địa bàn tỉnh trong hàng chục
doanh nghiệp xuất khẩu cà phê của tỉnh này.
Hiệp
hội cà phê ca cao Việt Nam (Vicofa) hiện nay có 87 doanh nghiệp hội
viên, trong đó có 14 doanh nghiệp hội viên liên kết có vốn đầu tư nước
ngoài. Vicofa thừa nhận, một số doanh nghiệp FDI đã lập trạm thu mua cà
phê trực tiếp từ người dân, tuy có đưa giá cà phê trong nước tăng lên
nhưng lại nhận được những phản ánh “không tốt” từ các doanh nghiệp thu
mua cà phê trong nước lẫn chính quyền một số địa phương.
Không
chỉ cà phê, Hiệp hội hồ tiêu Việt Nam gần đây cũng lo ngại khi một số
ít các các doanh nghiệp FDI tham gia xuất khẩu hạt tiêu nhưng chiếm hơn
35% thị phần xuất khẩu tiêu của cả nước.